Drodzy Czytelnicy strony internetowej Bractwa Młodzieży Prawosławnej w Polsce! Z okazji zbliżającej się 45. rocznicy powołania do życia BMP Waszej uwadze proponujemy cykl krótkich tekstów, mających przybliżyć historię naszej organizacji. Ich podstawę stanowić będą wywiady z założycielami i pierwszymi członkami Bractwa przeprowadzone w ramach prac nad powstającym właśnie albumem jubileuszowym, materiały z naszego archiwum oraz, będąca jedynym dotychczas opracowaniem poświęconym naszej historii, książka Jarosława Charkiewicza – “Bractwo Młodzieży Prawosławnej w Polsce: statystyczno-historyczny zarys działalności organizacji w latach 1980-1994” (Białystok, 1995). Każdy z tekstów opatrzony będzie archiwalnymi fotografiami, udostępnionymi przez byłych działaczy Bractwa na potrzeby albumu. Życzymy przyjemnej i owocnej lektury!
***
Początek funkcjonowania Bractwa Młodzieży Prawosławnej przypadł na czas kryzysu społeczno-gospodarczego w kraju. W całej Polsce odczuwalne były braki towarów dostępnych w sklepach, sytuacja ekonomiczna wielu osób uległa znacznemu pogorszeniu. Zachodnie organizacje charytatywne, nie ufając polskim władzom, przekazywały dary za pośrednictwem znaczniejszych związków wyznaniowych, również Cerkwi. Do poszczególnych parafii docierała pomoc w postaci żywności, ubrań i artykułów pierwszej potrzeby. Zadaniem członków Bractwa w tamtym okresie było dostarczanie ich najbardziej potrzebującym. Działo się tak m.in. w Białymstoku.
Wśród darów przekazywanych z zachodu były również te przeznaczone bezpośrednio dla Bractwa Młodzieży Prawosławnej. Wśród nich znalazły się m.in. materace oraz namioty, pozyskane za pośrednictwem Polskiej Rady Ekumenicznej. Było to wówczas wyposażenie niezbędne do przeprowadzania wszystkich bractwowych obozów, podczas których noclegi organizowane były właśnie w namiotach. Poważny problem stanowił jednak ich transport, bowiem letnie kolonie Bractwa odbywały się w najróżniejszych regionach Polski. W tym celu z długo gromadzonych środków kierownictwo Bractwo zakupiło używany samochód marki Żuk. Jak wspomina Eugeniusz Czykwin:
“Kupiliśmy dostawczego Żuka, wieloletniego, ale jeździł normalnie. Miał jednak taki mankament, że skrzynia biegów się w nim blokowała, jak się stanęło, to nie można było ruszyć. Była też korba do uruchamiania silnika. Kiedy ja kierowałem, Mirek [Matreńczyk – przyp. red.], który był bardzo sprawny, wyskakiwał z korbą z samochodu, kiedy staliśmy na światłach, właził pod tego Żuka, odblokowywał skrzynię biegów i jeszcze potrafił wskoczyć z powrotem.”
Oprócz przekazywania pozyskanych z Zachodu darów, członkowie Bractwa sami angażowali się w bezpośrednią pomoc potrzebującym. W Białymstoku zorganizowana została grupa, której celem było niesienie pomocy osobom starszym. W jej skład wchodziły głównie dziewczęta, które pomagały przy bieżących pracach domowych i codziennych obowiązkach. Zaangażowani w pomoc byli również zrzeszeni w Bractwie chłopcy, którzy podejmowali się bardziej wymagających prac, np. dokonywania drobnych remontów domów i mieszkań osób, które same nie były w stanie poradzić sobie z tego typu wyzwaniami.
W latach 80. ówczesny arcybiskup białostocko-gdański Sawa (Hrycuniak) zdołał pozyskać na potrzeby Cerkwi budynek znajdujący się naprzeciwko soboru św. Mikołaja, w którym obecnie zlokalizowane jest Centrum Kultury Prawosławnej oraz kuria diecezjalna. Budynek, w którym wcześniej znajdował się szpital zakaźny, był w wyjątkowo złym stanie technicznym. Jego konstrukcja była do tego stopnia nadwyrężona, że dla dalszego jego użytkowania niezbędne było spięcie murów metalowymi klamrami. W tym celu należało opróżnić jego wnętrze ze wszystkich sprzętów i elementów wyposażenia. Młodzież organizowała się w grupy, które co 3-4 godziny pełniły dyżury, zajmując się czyszczeniem wnętrz budynku. W tym czasie zaczęto również organizować obozy lub krótkie wyjazdy o charakterze roboczym, podczas których grupa młodzieży wykonywała większe prace porządkowo-budowlane w poszczególnych parafiach lub monasterach.
Tekst został opracowany na podstawie materiałów zdobytych w ramach realizacji zadania publicznego “Publikacja albumu pamiątkowego z okazji jubileuszu 45-lecia Bractwa Młodzieży Prawosławnej w Polsce”, finansowanego przez Urząd Marszałkowski Województwa Podlaskiego.